Η αυτοκινητοβιομηχανία "καίγεται" για μέτρα στήριξης

Η Κομισιόν αναθεωρεί μετά από τις πιέσεις κυρίως της Γερμανίας την απόφαση για ολική απαγόρευση πώλησης οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης μετά το 2035.

Ήταν μια απόφαση, που έπαιξε και το ρόλο "σημαίας" για την πράσινη μετάβαση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Το 2022 η ΕΕ αποφάσιζε ότι από το 2035 και μετά θα απαγορευθεί πλήρως η πώληση οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης εντός της Ευρώπης. Κάποιοι πανηγύρισαν τότε για το φιλόδοξο σχέδιο και κάποιοι πιο επιφυλακτικοί εξέφρασαν αμφιβολίες για τη ρεαλιστικότητά του. Εδώ και κάποιο διάστημα υπάρχουν πολλοί, ειδικά στη Γερμανία, που το αποκαλούν ανοιχτά τεράστιο λάθος.

Βασικός εκφραστής αυτής της άποψης που δείχνει να εκφράζει και τη θέση των εκπροσώπων της αυτοκινητοβιομηχανίαςάλλα και πολλών κυβερνήσεων κρατιδίων της Γερμανίας, ο Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματός του, της CSU, στη Βαυαρία το θέμα ήταν απολύτως κυρίαρχο στις συζητήσεις. Είχε προηγηθεί άλλωστε και η επιστολή του καγκελάριου Μερτς προς την Κομισιόν, με την οποία ζητούσε χαλάρωση του μέτρου με στόχο τηδιατήρηση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας, με σεβασμό πάντα της δεδομένης απόφασης για περιορισμό των ρύπων. Λίγο αργότερα ο Βέμπερ, επικαλούμενος, μεταξύ άλλων, συνεννόηση με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωνε βέβαιος ότι το μέτρο "θα πέσει".

"Η υπερηφάνεια της Ευρώπης"

Η Κομισιόν φαίνεται τώρα πρόθυμη να ικανοποιήσει το γερμανικό αίτημα, χαλαρώνοντας το μέτρο, αφού η μοίρα της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι υπόθεση της ανώτατης πολιτικής ιεραρχίας της ΕΕ, όπως είχε δηλώσει η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην αρχή της δεύτερης θητείας της, πριν από λίγο περισσότερο από έναν χρόνο: "Η αυτοκινητοβιομηχανία της Ευρώπης είναι η υπερηφάνειά μας και μαζί πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι εξασφαλισμένο στην Ευρώπη".

Αυτό που επιδιώκει τώρα η Κομισιόν είναι η χαλάρωση του μέτρου χωρίς θεωρητικά να αναθεωρείται ο στόχος για μηδενικούς ρύπους. Οι βιομηχανίες θα είναι υποχρεωμένες να αντισταθμίσουν τους ρύπους των οχημάτων, περιορίζοντας εκείνους στη διαδικασία παραγωγής. Στην ουσία, λοιπόν, δεν θα έχουμε μείωση κατά 100%, αλλά κατά 90%.

Προτείνει μια σειρά μέτρων ποσόστωσης, που θα επιτρέπουν έναν αριθμό συμβατικό οχημάτων, ενίσχυση εναλλακτικών μορφών καυσίμων, πώληση υβριδικών οχημάτων, κάποια "πρόστιμα" για εταιρείες που θα συνεχίζουν να πουλούν συμβατικά οχήματα και επιτάχυνση της ηλεκτροκίνησης για τους επαγγελματικούς, εμπορικούς και ενοικιαζόμενους στόλους. Όλα αυτά φαντάζουν προς το παρόν αρκετά περίπλοκα και αναμένεται να προκαλέσουν ανακατατάξεις στην αγορά είναι η εκτίμηση ειδικών του χώρου.

Μπέρδεμα για τους καταναλωτές Αυτό που προκαλούν οι δαιδαλώδεις αποφάσεις που επιχειρούν να καλύψουν αυτό που κατά τη γνώμη οικολογικών οργανώσεων αποτελεί ουσιαστικά πισωγύρισμα, είναι αναστάτωση στους καταναλωτές, αλλά και στους επιχειρηματίες, που πιθανώς σπεύσουν να ανανεώσουν πριν από τις όποιες δεσμευτικές προθεσμίες τους στόλους τους με συμβατικά οχήματα, αυξάνοντας τη ζήτηση και κατά συνέπεια και τις τιμές.

Σύμφωνα με ανάλυση, άνοδος τιμών μπορεί να υπάρξει και για τα συμβατικά μεταχειρισμένα, τα οποία αποτελούν στη Γερμανία πρόσφορη λύση για ανθρώπους και οικογένειες με σχετικά χαμηλό εισόδημα. Έτσι κι αλλιώς η αγορά αυτοκινήτου για "φυσιολογικούς" ανθρώπους είναι κάτι που γίνεται με ορίζοντα δεκαετίας. Τώρα φαίνεται να μετατρέπεται ενόψει των αλλαγών που προβλέπονται ή αναβάλλονται σε ένα δυσεπίλυτο παζλ.

Μια προσωρινή λύση

Για τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία που βρίσκεται σε βαθιά κρίση, με πάνω από 50.000 θέσεις εργασίας να έχουν χαθεί φέτος και όλες τις μεγάλες "δυνάμεις" του χώρου να μιλούν για τεράστια μείωση τζίρου και κερδών, η αναθεώρηση της απόφασης εκτιμάται ότι μπορεί να δώσει κάποιες ανάσες. Δεν της λύνει όμως δομικά προβλήματα την ώρα που η κινεζική βιομηχανία δείχνει να κάνει άλματα στον τομέα και να πιέζει όλο και περισσότερο τους Ευρωπαίους. Κυρίως αυτό που επικρίνουν πολλοί είναι πως το μήνυμα γίνεται ακόμα πιο ασαφές για έναν καταναλωτή που αναρωτιέται σε ποια τεχνολογία θα πρέπει να "επενδύσει" τα χρήματά του.

Για την ΕΕ συνολικά αποδεικνύεται ότι η εξίσωση είναι εξαιρετικά περίπλοκη, σίγουρα περισσότερο από ό,τι φανταζόταν αρχικά. Οι παράμετροι πολλές: επιβίωση της βιομηχανίας σε ένα παγκόσμια έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον, μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, προσιτές τιμές για τον καταναλωτή, διατήρηση της αξιοπιστίας των θεσμών και των τρόπων που λαμβάνουν και εκτελούν αποφάσεις.

Μια (και) πολιτική απόφαση

Το θέμα έχει βεβαίως και πολιτικό υπόβαθρο, αφού μια αναθεώρηση της απόφασης θα στηριχτεί λογικά σε μια δεξιά πλειοψηφία στο Συμβούλιο και στο Ευρωκοινοβούλιο, με τη συμμαχία δηλαδή της Χριστιανοδημοκρατίας του ΕΛΚ με την Ακροδεξιά, που έτσι κι αλλιώς αμφισβητεί ακόμα και την κλιματική κρίση. Οι Σοσιαλδημοκράτες κρατούν μια επαμφοτερίζουσα στάση, βάζοντας μπροστά την "προστασία των θέσεων εργασίας" του κλάδου. Οι αντιδράσεις θα προέλθουν από τους Πράσινους και το μεγαλύτερο κομμάτι της Αριστεράς.

Επιπλέον μια αναθεώρηση θα πρέπει να περάσει πάλι όλα τα προβλεπόμενα στάδια διαβούλευσης και έγκρισης από το Ευρωκοινοβούλιο και τα κράτη-μέλη. Mια διαδικασία που θα μπορούσε να κρατήσει αρκετούς μήνες, να ανοίξει το δρόμο και για άλλες "επιθυμίες" αλλαγών και τελικά να ενισχύσει περισσότερο την ασάφεια για το τι τελικά θα ισχύσει στο τέλος.

Πηγές: ARD, BILD, Handelsblatt